Kongresi i Manastirit, i mbajtur nga 14 deri më 22 nëntor 1908, përfaqëson një moment kyç në historinë shqiptare, pasi u bë përpjekja për unifikimin e alfabetit të gjuhës shqipe.
Në këtë mbledhje, që u zhvillua në Manastir, morën pjesë 160 delegatë nga Shqipëria dhe diaspora, përfshirë figura të njohura si Gjergj Fishta dhe Parashqevi Qiriazi. Kongresi vendosi unanimisht që gjuha shqipe të shkruhet me alfabetin latin, duke lënë mënjanë alfabetin e Stambollit.
Ky vendim u pa si një akt i rëndësishëm kulturor dhe politik, i cili sfidoi ndikimet osmane dhe greke. Kongresi gjithashtu vendosi që pas dy vitesh të mbahej një mbledhje tjetër në Janinë për rishikimin e çështjeve drejtshkrimore dhe përpjekjet për unifikimin e dialekteve gegë dhe toskë.
Në kontekstin e kësaj ngjarjeje, u hap edhe shtypshkronja e Manastirit, e cila luajti një rol të madh në përhapjen e librave dhe gazetave shqip. Pavarësisht sfidave të shumta nga autoritetet osmane dhe greke, përpjekjet për përhapjen e arsimit në gjuhën shqipe vazhduan me intensitet, duke përfshirë edhe mbajtjen e Kongresit të Elbasanit në 1909, ku u themelua Shkolla Normale për përgatitjen e mësuesve të rinj.
Pas këtij kongresi, shqiptarët përballuan sfida të mëdha, duke përfshirë ndalime nga autoritetet osmane dhe presionet për përdorimin e shkronjave arabe. Megjithatë, përpjekjet për ruajtjen e gjuhës shqipe dhe alfabetit të saj latin vazhduan, duke çuar në një rritje të vetëdijes kombëtare dhe përfundimisht në shpalljen e pavarësisë në 1912.
Leave a Reply